Bouwplan bevestigt nogmaals: Lunetten is UNESCO-gebied
Bouwplan bevestigt nogmaals: Lunetten is UNESCO-gebied
Velen, ook Lunettenaren zelf, moeten er misschien om lachen als wordt gesteld dat Lunetten vanuit verschillende perspectieven een UNESCO-werelderfgoedlocatie is, evenals bijvoorbeeld de stad Venetië, de Mezquita van Córdoba, de Akropolis in Athene, de Egyptische pyramiden of in Nederland de molens van Kinderdijk of de Amsterdamse grachtengordel.
Het dijkje langs het Inundatiekanaal zal door velen niet als monumentaal worden herkend, laat staan als UNESCO-erfgoed. En van de Romeinse Limes is niet eens te zien waar die precies loopt. En op de plek waar beide langste UNESCO-monumenten van Nederland elkaar kruisen - jawel, hier in lunetten, waar de Limes het Inundatiekanaal kruist, vanuit bepaald perspectief het toppunt van UNESCO-monumentaliteit - laten mensen nietsvermoedend hun hond uit. Ja, want hier is niet direct iets te zien of gemarkeerd.
Toch maken de recente sloop- en nieuwbouwplannen voor de kantoorgebouwen aan de Lunettenbaan het nog eens duidelijk. Niet alleen de forten, maar ook het hele Inundatiekanaal inclusief de oevers met wandelpad en het dijkje aan stadszijde zijn UNESCO-werelderfgoed, waarmee bij bouwplannen zoals die voor de plek van kantoren rekening moet worden gehouden. Niet alleen het kanaal plus oevers en dijkje is Werelderfgoed, maar ook een bredere zone eromheen is in dit verband een attentie- of bufferzone waarvan de uitstraling in zekere zin bepaalde aandacht behoeft om het kernerfgoed tot zijn recht te laten komen. Zo bezien ligt het gebied van de kantoren deels in UNESCO-gebied en dit geldt ook voor diverse woningen in de omgeving van het kanaal aan de westzijde (sommige liggen bij een letterlijke interpretatie van bijgaand plaatje zelfs in de kernzone) en nog een veel ruimere zone aan de oostkant van het kanaal. Het bij dit artikel afgebeelde plattegrondje laat in blauw het UNESCO-kerngebied en in blauw gearceerd de attentiezone daaromheen zien.
De gemeente constateert in een 'intentiedocument' (hierbij bijgevoegd) aangaande de bouwplannen voor de Lunettenbaan deze relatie met UNESCO. Eerst moet worden uitgezocht in hoeverre het plangebied echt in het UNESCO-werelderfgoedgebied ligt - volgens de eigen arcering in elk geval dus wel - en wat dit, bijvoorbeeld de ligging in zo'n attentiezone, dan precies betekent voor de ontwikkelmogelijkheden. In de provinciale Interim Omgevingsverordening ‘is het UNESCO werelderfgoed Hollandse Waterlinies geborgd', stelt men . "De ontwikkeling mag geen negatief effect hebben op de kernwaarden van het werelderfgoed en moet bijdragen aan het versterken en het beleven van het werelderfgoed". In de bufferzone moet er in elk geval 'zorg worden besteed aan het effect dat een ontwikkeling heeft' op de UNESCO-kenwaarden. Met een zogenaamde Heritage Impact Assessment kan worden bepaald in welke mate een ontwikkelingsplan positief of negatief van invloed is op het erfgoedobject of -gebied.
Met de voorgenomen nieuwbouwplannen voor deze plek ziet de gemeente in elk geval 'kansen om op deze locatie de beleving van de Nieuwe Hollandse Waterlinie te versterken'. Hierbij denkt men aan 'het verbeteren van de (visuele) relatie met het kanaal en daarbij het versterken en verbeteren van de lineaire structuur en herkenbaarheid van de inundatiekade en het inundatiekanaal en de groene, ecologische loop- en fietsroute langs het inundatiekanaal'.
Ook formuleert men voorafgaand aan de planvorming een onderzoeksvraag die hierop betrekking heeft. Deze luidt als volgt: "Hoe laten we het erfgoed goed tot zijn recht komen? Kan deze locatie bijdragen aan het versterken van de beleving van het UNESCO werelderfgoed Hollandse Waterlinies? Hoe kan je deze plek markeren en de geschiedenis van de plek vertellen?"
Dit alles herinnert ons Lunettenaren er nog maar eens aan in wat voor bijzondere omgeving we hier wonen.
Afbeelding links: blauw: UNESCO-werelderfgoedzone; blauw gearceerd: attentie- of bufferzone (Bron afbeelding: Intentiedocument Lunettenbaan 51 - 65, Gemeente Utrecht).
Afbeelding rechts: de te slopen kantoren aan de Lunettenbaan (eigen foto)
