Buurthuis de Musketon benoemd als jong monument: moderne bouw toch waardevo

Gemeente Utrecht voegt 36 nieuwe monumenten toe aan de stad. Deze ‘jonge’ gebouwen zijn tussen 1970 en 2008 gebouwd. Ook buurthuis de Musketon valt hieronder als multifunctioneel activiteitencentrum. Maar wat betekent dat en wat maakt het buurthuis zo speciaal?
 
Uniek
De Musketon is in 1984 gebouwd als multifunctioneel activiteitencentrum voor de toen ‘nieuwe’ wijk Lunetten. In de jaren ’70 en ’80 was het geen uitzondering dat er sociaal-culturele centra met ruimten voor allerlei soorten activiteiten werden gebouwd. Toch was de totstandkoming van dit pand ongewoon: de bewoners hadden volop inspraak over de functies. Zo kwam hier een bibliotheek, jongerencentrum en een bejaardentrefcentrum. Er is zelfs een klein theater. Ook is de bouwstijl kenmerkend, zoals de gemeente meldt: ‘Alles heeft zijn eigen ruimte en functie, maar ontmoeting staat centraal. Vandaar dat er een zitkuil en een bar zijn geplaatst waar iedereen die van het gebouw gebruik maakt, elkaar kan ontmoeten.’
 
Daarnaast is De Musketon één van de weinigen in zijn soort. ‘Er zijn veel buurtcentra later wegbezuinigd en afgebroken, waardoor er niet veel van dit soort gebouwen meer over zijn. De Musketon is als intact multifunctioneel buurtcentrum tot de één van de weinig behouden voorbeelden uit deze periode behoort’, stelt de gemeente.
 
Monumentaal
Om bij één van deze jonge monumenten te horen, moet het aan bepaalde monumentale waarden voldoen. De belangrijkste waarden zijn onder andere de cultuurhistorische waarde als gemeenschapsgebouw, gevestigd tussen 1970 en 2008, met verschillende buurtfuncties. Hierin is zelfs in de bouwstructuur gedacht aan ontmoetingsplekken en flexibel opgedeelde ruimtes. Daarnaast staat het buurthuis op een centraal punt in de wijk, wat ook beeldbepalend is. Het gebouw is een sociaal-cultureel centrum van de inwoners van Lunetten en geeft identiteit aan de wijk.
 
De monumentale bescherming komt op deze kernwaarden te liggen. Dat betekent dat onderdelen van een monumentaal gebouw die niet tot deze monumentale waarden behoren, veranderd kunnen worden. Bijvoorbeeld om te verduurzamen of aan te passen aan toekomstig gebruik. 
 
Post ‘65
De gemeente wil met de aanwijzing van deze monumenten zich aansluiten bij het landelijke Post 65-programma. Daarmee wordt alle bouwkunst tussen 1965 en 1990 in kaart gebracht. ‘Utrecht is trots op haar geschiedenis en wil deze graag laten zien. De gebouwen van na 1965 vormen een belangrijk deel van de stad en verdienen onze waardering’, meldt de gemeente. ‘Bovendien vinden we het cruciaal om ons cultureel erfgoed te beschermen.’
 
Door: Lente Douma