Thema ‘dementie’ raakt kinderen

(uit: Stadsblad d.d. 5-2-2020)

Is ‘dementie’ een geschikt onderwerp voor basisschoolleerlingen? Even was er twijfel bij de Lunettense basisschool ‘Op Avontuur’ toen een ouder het thema aandroeg als keuzeoptie binnen een serie maatschappijgerichte lessen. Maar het werkte: ‘de kinderen waren muisstil’.

Bij de (protestantse) school, voorheen ‘De Baanbreker’, vinden ze het belangrijk dat kinderen oog hebben voor de wereld om hen heen, en daarom hebben ze al jaren het project BinnensteBuiten, waarin allerlei actuele maatschappelijke kwesties aan de orde komen van natuur tot vluchtelingen. Ook zijn in Lunetten bewoners actief voor het landelijke DemenTalent dat een dementievriendelijke maatschappij nastreeft en mensen met dementie ondersteunt in het doen van vrijwilligerswerk. Een hierbij betrokken ouder bracht het onderwerp in voor het schoolproject. Even was er twijfel, maar al snel vond men het eigenlijk perfect passen bij de schoolfilosofie dat ieder zijn talenten heeft, dus ook mensen met dementie, zegt schooldirecteur Pauline Doornekamp. Ook bij de kinderen viel het direct goed, want er schreven zich er meer voor in dan er plekken waren. En zo maakten de kinderen onlangs kennis met fietsenreparateur Jan (68) en taalvrijwilliger Joos (60). Bij Jan bleek al snel wat dementie was. De kinderen hadden eerst al voor zijn verjaardag gezongen, waarna Jan hen een halfuurtje later na een vraag over zijn leeftijd suggereerde voor hem te zingen. Zo stonden ze direct voor de vraag hoe met dementie om te gaan. Praktisch dus, bemerkten ze, en zongen gewoon opnieuw. Vervolgens demonstreerde Jan de relativiteit van zijn dementie met een zeer uitvoerige uitleg over de werking van een achterwiel. ‘De kinderen waren muisstil’, zegt Gerda Bultstra van DementTalent, ‘en stelden mooie vragen, er waren altijd wel 3 vingers in de lucht’. Met zijn antwoord op de vraag wat hijzelf van zijn dementie merkte, ‘ik merk er niet zoveel van, dus heb ik er ook niet zoveel last van’, ontdeed Jan tevens het thema van zijn zwaarte. Joos vertelde hoe zij op haar werk steeds moeilijker met de computer om kom gaan, maar dat werken met mensen, zoals buitenlanders helpen met Nederlands praten, haar uitstekend afgaat. Hierop reageerden de kinderen met inhoudelijke vragen over het lesgeven, zoals bij Jan over het achterwiel. Dit laat zien hoe de boodschap, dat je ook met dementie nog lang dingen kunt blijven doen die je leuk vindt en over dingen kunt vertellen die je al heel lang weet, is overgekomen, aldus Bultstra. In de komende tijd gaan de kinderen een dagopvang bezoeken en als dat goed gaat daarna een woonzorgcentrum. Maar het loopt uitstekend. “Ze maken elkaar enthousiast”, zegt Doornekamp. Bij ouderen ‘een glimlach op hun gezicht brengen’ is wat veel kinderen graag wilden. Zo ontwikkelen ze ‘handvatten om met mensen met dementie om te gaan’, zegt Doornekamp, ‘en bekend maakt bemind’.